Grzybica pochwy (drożdżyca, kandydoza) – objawy, leczenie i profilaktyka

Grzybica pochwy to jedna z najczęstszych infekcji intymnych występujących u kobiet. Choć sama w sobie nie jest chorobą przenoszoną drogą płciową, jej objawy mogą być wyjątkowo dokuczliwe i znacząco obniżać komfort codziennego życia. Co warto wiedzieć o drożdżycy, jak ją skutecznie leczyć i przede wszystkim – jak jej unikać?

Czym jest drożdżyca?

Drożdżyca (kandydoza) to infekcja wywołana przez grzyby z rodzaju Candida, najczęściej Candida albicans. Drobnoustroje te wchodzą w skład naturalnej flory pochwy, ale gdy dochodzi do zaburzenia równowagi mikrobiologicznej, namnażają się zbyt intensywnie, wywołując stan zapalny.

Przyczyny grzybicy pochwy

Nadmierny rozwój drożdżaków może być wynikiem wielu czynników, takich jak:

• niekontrolowana cukrzyca – wysoki poziom glukozy sprzyja namnażaniu się grzybów,

• stosowanie antykoncepcji hormonalnej – zwłaszcza preparatów zawierających estrogen,

• osłabiona odporność – np. w przebiegu HIV lub podczas terapii immunosupresyjnej,

• długotrwała antybiotykoterapia – prowadzi do zniszczenia korzystnych bakterii,

• niewłaściwa higiena intymna – stosowanie zapachowych kosmetyków podrażniających śluzówkę.

Objawy grzybicy pochwy

Typowe symptomy drożdżycy to:

• uporczywe swędzenie i pieczenie w okolicach intymnych,

• gęsta, biała, „serowata” wydzielina o kwaśnym zapachu,

• ból podczas stosunku i/lub oddawania moczu,

• objawy nasilające się przed miesiączką.

U kobiet w ciąży, z uwagi na zmiany hormonalne i osłabienie odporności, objawy mogą być jeszcze bardziej wyraźne: silne upławy, swędzenie, pieczenie i dyskomfort. Drożdżyca może również pojawić się na skórze sutków – objawami są zaczerwienienie, obrzęk i ból, szczególnie w trakcie karmienia piersią.

Grzybica narządów płciowych u mężczyzn

Choć drożdżyca jest bardziej powszechna u kobiet, może także dotyczyć mężczyzn. W takim przypadku objawia się:

• swędzeniem i pieczeniem prącia,

• zaczerwienieniem żołędzi i napletka,

• białym nalotem na penisie,

• bólem podczas stosunku i oddawania moczu.

Leczenie grzybicy pochwy

Leczenie dobiera lekarz na podstawie nasilenia objawów:

• łagodna postać może być leczona jednorazową dawką doustnego leku przeciwgrzybiczego,

• cięższe przypadki wymagają kuracji doustnej lub miejscowej trwającej 7–10 dni,

• nawracająca drożdżyca może wymagać leczenia ciągłego: codziennie przez 2 tygodnie, następnie raz w tygodniu przez 6 miesięcy.

W przypadku kobiet w ciąży stosuje się wyłącznie miejscowe środki (kremy, maści) – preparaty doustne nie są zalecane ze względu na ryzyko dla płodu.

Domowe sposoby – czy są bezpieczne?

Wielu pacjentek próbuje leczyć drożdżycę domowymi sposobami. Niestety, większość z nich nie tylko nie działa, ale może również zaostrzyć objawy. Przykłady:

• soda oczyszczona zaburza pH pochwy i sprzyja rozwojowi grzybów,

• czosnek, glistnik, rumianek, kąpiele octowe – mogą podrażnić śluzówkę i wywołać reakcje alergiczne.

W czasie leczenia należy:

• unikać współżycia,

• przestrzegać zasad higieny,

• stosować dietę zalecaną przez lekarza.

Higiena intymna przy drożdżycy

Podczas infekcji najlepiej podmywać się czystą, ciepłą wodą, dwa razy dziennie. Unikaj pachnących żeli i mydeł, które mogą podrażnić śluzówkę. Po kąpieli osuszaj dokładnie okolice intymne czystym, osobnym ręcznikiem.

Czy grzybica może ustąpić samoistnie?

Nie. Objawy mogą czasowo się wyciszyć, ale infekcja będzie się dalej rozwijać. Nieleczona grzybica może przejść w formę przewlekłą i regularnie nawracać, szczególnie przy osłabionej odporności lub częstym stosowaniu antybiotyków.

Profilaktyka grzybicy pochwy

Aby uniknąć drożdżycy:

• unikaj zapachowych kosmetyków do higieny intymnej,

• noś bawełnianą bieliznę i unikaj obcisłych, syntetycznych ubrań,

• osuszaj dokładnie okolice intymne po kąpieli,

• przyjmuj antybiotyki tylko wtedy, gdy są konieczne – zawsze zgodnie z zaleceniami lekarza,

• zadbaj o dietę – ogranicz cukier, produkty drożdżowe, sery pleśniowe i kwas chlebowy, które mogą sprzyjać namnażaniu drożdżaków.